Verplicht werk 4e divisie Open Nederlandse Harmonie Kampioenschappen 2025

Opgedragen aan het Twents Jeugd Harmonie Orkest o.l.v. Kimmy Reef. Het boek ‘Erik of het klein insectenboek’ van de Nederlandse schrijver Godfried Bomans inspireerde componist Tjeerd Nijhof tot het schrijven van de compositie World of Insects.

Eastbound, geschreven in opdracht van het Siena Wind Orchestra uit Tokio, kan worden beluisterd als een soort verkenning van een grote stad. Het werk begint met een massieve akkoordenprogressie die overgaat in een compacte, groove-gedreven expositie van een basismotief en verder wordt verkend, maar dan virtuozer, hier en daar zelfs hectisch, waarmee de altijd aanwezige bedrijvigheid van de straten in een megalopolis wordt weerspiegeld. De daaropvolgende langzamere sectie creëert een paradijselijke sfeer. Enkele solisten spelen expressieve melodielijnen voordat de muziek toewerkt naar een korte climax met een bluestintje. Na nog wat serene momenten keert de snelle muziek van het begin terug. De massieve akkoorden van de opening zijn tegen het slot weer te horen, als pilaren van de muzikale brug die het complete werk overspant. Een laatste versnelling mondt daarna uit in een turbulent slot.

De compositie vertelt een vrolijk ochtendverhaal vanuit het perspectief van een wekker. De wekker volgt plichtsgetrouw zijn taak en wekt de mensen uit hun slaap, waarbij hij soms weerstand moet overwinnen. Uiteindelijk erkennen de mensen echter "op tijd" dat de ochtend een nieuwe, vreugdevolle dag aankondigt en een positieve fase in het leven inluidt.

"Jet Stream" is een compositie voor een klein blaasorkest. De term "Jet Stream" verwijst naar een sterke wind die voorkomt in de onderste laag van de atmosfeer van de aarde. Verschillende temperatuurzones op het aardoppervlak geven aanleiding tot deze sterke winden, vooral in de grensgebieden waar warme en koude luchtmassa's zich scheiden. De horizontaal stromende winden rond de aarde kunnen snelheden bereiken tot 540 kilometer per uur, ongeveer vijftien kilometer boven onze hoofden. Deze snelle windbewegingen spelen een cruciale rol in het vormgeven van het weer en klimaat op onze planeet. Om de wind symbolisch weer te geven, wordt in het slagwerk een zogenaamde "Howling Tube" gebruikt. De compositie "Jet Stream" probeert op een muzikale en technisch toegankelijke manier de intensiteit en energie van deze hoogtewinden vast te leggen. Tegelijkertijd dient het als een herinnering, door zijn dramatische muzikale taal, om zorgvuldiger met ons milieu om te gaan. Dankzij de bescheiden bezetting leent het stuk zich bijzonder goed voor blaasensembles, waaronder schoolblaasorkesten.

De afgelopen decennia zijn wij mensen getuige geweest van een groot aantal verontrustende ontwikkelingen. Als we kijken naar de directe en aanhoudende destructieve invloed van de mens op de natuur: lucht- en waterkwaliteit nemen af, bodems raken uitgeput, gewassen hebben een tekort aan bestuivers, kusten zijn minder beschermd tegen stormen, ontbossing, degradatie van land, verlies van biodiversiteit en vervuiling. In schril contrast hiermee staan de intelligentie en de grenzeloze creativiteit van de mens: hoe zit het met alle geavanceerde technologie? Wat ligt er in het verschiet op het gebied van kunstmatige intelligentie? Zullen we machines menselijke beslissingen laten nemen? Welke ethische kwesties komen daarbij kijken? Deze compositie weerspiegelt de wanhoop en urgentie van de menselijke behoefte aan actie. De muziek is geïnspireerd op de brute natuurkrachten die onze wereld teisteren als direct gevolg van menselijk falen en egoïsme. Zijn we op weg naar een 'Dag des Oordeels'? Of zal de mensheid een manier vinden om de negatieve trends om te buigen naar een leefbaardere, vreedzamere en vreugdevollere omgeving voor mens, dier en natuur? Om deze boodschap te onderstrepen, koos componist Peter Knockaert voor een zeer klassiek idioom dat door veel componisten in de klassieke muziek is gebruikt: het 'Dies Irae'. Traditioneel is het Dies Irae het derde deel van een requiem (uitvaartmis). De tekst die gebruikt wordt in 'Judgment Day' (voor optioneel koor) is afkomstig van de originele Latijnse tekst.

"De Oude Vesting van Luxemburg" is een opdrachtwerk van het Luxemburgse Ministerie van Cultuur voor de ouverture van de officiële ceremonie van de Luxemburgse Nationale Feestdag. Het werk richt zich minder op de geschiedenis, maar put eerder inspiratie uit de architectuur van de oude vesting van Luxemburg, bekend als „Lucilinburhuc". De vesting, meer dan 1000 jaar oud en ook wel het "Gibraltar van het Noorden" genoemd, bestaat vandaag voornamelijk uit de Bockrots, de crypte, de kazematten (een ondergronds verdedigingssysteem bestaande uit kilometers lange gangen) en de Citadel van de Heilige Geest. Deze elementen worden weergegeven door stralende fanfareklanken, ritmische orkestrale bewegingen, patriottische koormelodieën en soms ook sombere klankbeelden. Als optioneel hoogtepunt interpreteert een koor, ondersteund door een jongenskoor, de nieuw gecomponeerde tekst van het derde couplet van het Luxemburgse volkslied en geeft daarmee dit werk een extra vleugje patriottische verhevenheid.

Tijdens de laatste ijstijd was het Glaciale Meer Agassiz het grootste meer ter wereld en bedekte uitgestrekte delen van Canada en de Verenigde Staten, met talrijke meren die ontstonden in zijn bekken, waaronder het Winnipegmeer. Het begin van deze compositie illustreert hoe het ijs van de prehistorische gletsjer langzaam smelt, druppel voor druppel, waarmee het einde van de ijstijd wordt aangekondigd. De vegetatie in Canada begint opnieuw te gedijen, en de eerste zonnestralen van een nieuw tijdperk verlichten het majestueuze Winnipegmeer. Het leven bloeit weer op terwijl de inheemse bevolking van Canada hun zonnedans zingt, door de prairie rijdt en jaagt. De afsluiting van de compositie eert dit prachtige, glinsterende Winnipegmeer en zijn inheemse bewoners.

Ter gelegenheid van haar honderdjarig bestaan verzocht de Musikgesellschaft Hinterkappelen-Wohlen (Zwitserland) componist Marc Jeanbourquin een luchthartig werk te schrijven waarin verschillende stijlen in één geheel zouden samenkomen. Dit gegeven hield hij bij het componeren van dit werk voortdurend in zijn achterhoofd. Hij gebruikte een thema dat hij baseerde op een kort stijgend motief van vijf noten. Dit bewerkte hij in verschillende stijlen: funk, ballad, Keltisch en ten slotte rock. Aan het slot komt alles in dat ene ‘magische’ motief samen. Zullen de muzikanten een betoverende sfeer vol energie en vitaliteit weten te creëren door Magic Feeling te spelen? Dat kan niet missen!

General Sherman is een mammoetboom die in het Sequoia National Park in Californië staat. Natuurkenner James Wolverton gaf hem zijn naam, als eerbetoon aan de beroemde Amerikaanse generaal William Tecumseh Sherman. Het indrukwekkende karakter van deze sequoia inspireerde de componist, maar de inleiding van het werk kan ook de komst van generaal Sherman in de verte oproepen. Marc Jeanbourquin stelde zich voor hoe deze reus er in al zijn grootsheid zou kunnen uitzien en probeerde in de bladerkroon te klimmen om het licht te vinden dat er vanaf de kruin doorheen valt. Maar energieke passages geven aan dat de aanwezigheid van de generaal nooit ver weg is. Het werk eindigt mysterieus, met een herinnering aan het oorspronkelijke thema.

Columbus is een briljante en dynamische ouverture voor brassband, met een zachte en melodieuze middelste passage. Behalve dat veel Amerikaanse steden Columbus heten, is het de naam van een Europees ruimtelaboratorium dat deel uitmaakt van het International Space Station. Columbus werd in 2008 gelanceerd door het Amerikaanse ruimteveer Atlantis. In dit laboratorium kunnen doorlopend wetenschappelijke experimenten op het gebied van fundamentele natuurkunde, biowetenschappen, vloeistofmechanica, enzovoort worden uitgevoerd – op jaarbasis honderden. Deze compositie werd in opdracht geschreven voor Brass Band Bourgueillois en zijn medeoprichter dirigent Michaël Auclert, ter gelegenheid van hun tienjarig bestaan. Het ensemble brengt muzikanten van verschillende blaasorkesten uit de Bourgueillois en daarbuiten samen. De Brass Band Bourgueillois fungeert dus eigenlijk als een laboratorium, net als het ruimtelaboratorium dat tot dit werk inspireerde, zij het als een muzieklaboratorium waarin men deze orkestvorm en het originele repertoire daarvan ontdekt.

Dit werk beschrijft de historie en ontwikkeling van de typemachine in de krantenwereld. Het typerende tikgeluid vormt de rode draad terwijl verschillende muziekstijlen de revue passeren. Aan het slot delft het oude vertrouwde tiktoestel het onderspit en maakt het plaats voor de computer. De compositie bevat solo’s voor verschillende instrumenten, die de telkens terugkerende typemachine begeleiden. In een theatrale opzet, met ruimte voor eigen ideeën, komt het muzikale verhaal nog beter tot zijn recht.